તાજા કલામને સલામઃ ૧ઃ અંજના ગોસ્વામી

https://aapnuaangnu.com/2022/07/10/poetry-appriciation-1/

અંજના ગોસ્વામીઃ તને યાદ છે?.

ગીત ..

ફરતાં’તાં હાથમાં લઈ હાથ તને યાદ છે?.

આપણો એ જૂનો સંગાથ તને યાદ છે?.

આંખોમાં ઓરતાઓ શમણા થઈ સ્ફુરતા,

મીઠા સહવાસ માટે કેટલુંય  ઝુરતા,

સપનામાં ભીડેલી  બાથ તને યાદ છે?.

આપણો એ જૂનો સંગાથ તને યાદ છે?.

સાત સાત જન્મોના કોલ દીધા આપણે, 

સંગ સંગ જીવવાના સમ લીધા  આપણે ,

મનથી મેં માન્યો’તો નાથ  તને યાદ છે?.

આપણો એ જૂનો સંગાથ તને યાદ છે?.

ભીના  સંકેલ્યા’તા લાગણીના ખેલને ,

પળમાં વિખેર્યા’તા સપનાના મ્હેલને,

સંમતિથી છોડયો’તો સાથ તને યાદ છે?.

આપણો એ જૂનો સંગાથ તને યાદ છે?.

           _અંજના ગોસ્વામી ‘*અંજુમ આનંદ*

આસ્વાદઃ દેવિકા ધ્રુવ

અનેકવિધ પ્રતિભા ધરાવતાં ભાવનગરના વતની અંજના ગોસ્વામી તેમનાં ગીત અને ગઝલથી નોખી ભાત પાડી રહ્યાં છે. ‘યાદ કર’ તેમનો પ્રથમ ગઝલસંગ્રહ.

યાદોને મમળાવતું ઉપરોક્ત ગીત એક રુહાની રિશ્તેદારીનો મખમલી ભાવ જગવે છે. સ્મરણોની શેરીમાં ઘૂમવું કોને ન ગમે? સ્મૃતિઓ સારી હોય કે ખોટી, ખુશીની હો કે દર્દની પણ એ ઘડીભર એક વિશેષ રોમાંચ જગવે છે.

આ ગીતની ધ્રુવ પંક્તિમાં નાયિકા સીધા જ મીઠા સંગાથનું એક સુગંધિત અત્તર છાંટી દે છે..

ફરતાં’તાં હાથમાં  લઈ હાથ તને યાદ છે?

આપણો એ જૂનો સંગાથ તને યાદ છે?

અને એની મહેકથી ભાવકને ધીમે ધીમે, આખા ગીતમાં, યાદોની ગુલાબી ગલીઓમાં દોરી જાય છે.

તાજી ઊગેલી કૂંપળ સમી આ કલમ એક મઝાનું ભાવચિત્ર દોરી, નજર સામે તાદૃશ કરી દે છે!

આંખોમાં સપના હતાં, મિલનના ઓરતા હતાં, નિકટનો સહવાસ અને આલિંગનનાં શમણાં હતાં. ખૂબ સિફતથી કહી દીધું છે કે આ બધું તો માત્ર સપનામાં હતું! આપણે ખરેખર તો ક્યાં મળ્યાં હતાં? ન મળ્યાંનો અહીં કોઈ રોષ નથી,દોષ નથી કે ફરિયાદ નથી, યથોચિત પ્રાસોની ગૂંથણીમાં યાદોની ‘બારાત’ આલેખી છે.

બીજા અંતરામાં પણ એજ ભાવને ક્રમબદ્ધ રીતે વાળી, કવયિત્રી વળી એક ઑર ગલીમાં ખેંચી જાય છે. યૌવન સહજ લાગણીઓ એકમેકની સાથે જીવવાની અને જનમોજનમ સંગાથ રાખવાની કેવી તૈયારી કરી દે છે! પરસ્પરમાં ભીંજાવાની એ ભીની ભીની ક્ષણો કંઈ કેટલુંયે જન્માવી દે છે. પ્રિયપાત્રને ન્યોચ્છાવર થઈ જવાની તમન્નાનો એ જૂનો સંગાથ હજી સહેજે વિસરાતો નથી, વિસરાયો નથી. ‘યાદ છે?’ની પુનરોક્તિ મનોમન વાર્તાલાપ રચે છે અને લાગણીઓને વધુ ઘેરી અને ઊંડી આલેખે છે.

ત્યાં અચાનક ત્રીજા અંતરામાં એક અણગમતી ઘટના વાસ્તવિક્તાની એક નવી કેડી પર પહોંચાડે છે. શું બન્યું, કેવી રીતે બન્યુંના કશાયે ઉલ્લેખ વગર એકધારા, એકસરખા લયમાં ગીત આગળ ગતિ કરે છે.  કારણો સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી. પણ કંઈક તો એવું  બન્યું છે કે જેને કારણે એ કહે છે કે,

ભીના  સંકેલ્યા’તા લાગણીના ખેલને,

પળમાં વિખેર્યા’તા સપનાના મ્હેલને,

સંમતિથી છોડયો’તો સાથ તને યાદ છે?.

આપણો એ જૂનો સંગાથ તને યાદ છે?.

ખેલ અને મહેલ, સંકેલ્યાં વિખેર્યા જેવા શબ્દોનો યથોચિત ઉપયોગ છૂટા પડ્યાંના ભાવને અભિપ્રેત કરે છે. ખેલ હતો, ખતમ થયો, મહેલ સપનાની જેમ ઉડી ગયો. પણ સંજોગોની આ વિષમતામાં અહીં ‘સંમતિથી’ શબ્દ પ્રયોજી કવયિત્રીએ સમજણના સાત સાત કોઠાને ખોલી આપ્યા છે. દર્દના સૂરને સુંદર રીતે અવગણી દીધો છે. સાથ છૂટ્યાનું દુઃખ કોને ન હોય? પણ…ન તો ગમને ઘૂંટ્યો છે કે ન કશા આક્ષેપો, ફરિયાદો કે વિષાદનો દરિયો વહાવ્યો છે. બસ, સંજોગોની સ્વીકૃતિ કરી લીધી છે, સમજૂતી જોડી દીધી છે.

 વાહ.. જે ભીતર છે તે તો કહ્યા વિના જ કહી દીધું છે એ  જ તો કલમની કારીગીરી છે ને? ગીતને અનુરૂપ ગતિ, લયબદ્ધતા, યોગ્ય શબ્દગૂંથણી પણ એમાં ઉમેરો કરે છે.

મનની અનોખી મોસમ છલકાવતું આ મઝાનું  મખમલી છતાં વિરહી ગીત અંજના ગોસ્વામીના ઉપનામ ‘અંજુમ આનંદ’ના ગાલના મોહક ખંજન જેવું  ભાવક હૃદયમાં ટમટમે છે, ઝગમગે છે.

અસ્તુ.

-દેવિકા ધ્રુવ